رایانش ابری (Cloud Computing) چیست و چگونه کار می‌کند؟

رایانش ابری (Cloud Computing) چیست و چگونه کار می‌کند؟

 

معرفی رایانش ابری
رایانش ابری (Cloud Computing) یکی از مهم‌ترین فناوری‌های زیرساختی دنیای امروز است که نحوه‌ی ذخیره‌سازی، پردازش و دسترسی به داده‌ها را متحول کرده است.
در این مدل، منابعی مانند سرورها، فضای ذخیره‌سازی، شبکه و نرم‌افزارها از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌گیرند. در نتیجه، نیازی به خرید و نگهداری سخت‌افزار فیزیکی در محل کاربر وجود ندارد.

رایانش ابری چگونه کار می‌کند؟

در معماری رایانش ابری، منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در دیتاسنترهای بزرگ و متمرکز مستقر هستند. کاربران از طریق اینترنت به این منابع دسترسی پیدا می‌کنند و بسته به نیاز، از آن‌ها استفاده می‌نمایند.
به‌طور کلی، فناوری Cloud با استفاده از مفاهیمی مانند مجازی‌سازی (Virtualization)، زیرساخت خودکار (Automation) و مقیاس‌پذیری پویا (Elastic Scalability) کار می‌کند.

هر زمان که کاربر نیاز به منابع بیشتری داشته باشد، سیستم به‌صورت خودکار منابع جدید را اختصاص می‌دهد و هنگام کاهش بار، آن‌ها را آزاد می‌کند.

 

انواع سرویس‌های رایانش ابری (Cloud Service Models)

 

انواع سرویس‌های رایانش ابری (Cloud Service Models)

زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS)

در مدل IaaS (Infrastructure as a Service)، کاربر به منابع سخت‌افزاری مجازی مانند سرور، شبکه و فضای ذخیره‌سازی دسترسی دارد.
مثال: Amazon EC2، Google Compute Engine، Microsoft Azure VM.

پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS)

در مدل PaaS (Platform as a Service)، علاوه بر زیرساخت، ابزارها و محیط توسعه نیز در اختیار کاربر قرار می‌گیرد تا بتواند برنامه‌های خود را طراحی و اجرا کند.
مثال: Google App Engine، Heroku، Red Hat OpenShift.

نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS)

در مدل SaaS (Software as a Service)، نرم‌افزارهای کاربردی به‌صورت آنلاین و از طریق مرورگر قابل دسترسی‌اند.
مثال: Gmail، Microsoft 365، Salesforce.

 

مدل های استقرار رایانش ابری


 

مدل‌های استقرار رایانش ابری

 
مدل‌های استقرار رایانش ابرینوع ابرتوضیحویژگی‌هاکاربرد
ابر عمومیPublic Cloudمنابع توسط ارائه‌دهنده‌ی خدمات ابری مدیریت می‌شوند.مقرون‌به‌صرفه، مقیاس‌پذیر، آماده‌استفادهشرکت‌های کوچک و متوسط
ابر خصوصیPrivate Cloudمنابع فقط در اختیار یک سازمان هستند.امنیت بالا، کنترل کاملسازمان‌های بزرگ، بانک‌ها
ابر ترکیبیHybrid Cloudترکیبی از ابر عمومی و خصوصی است.انعطاف‌پذیری بیشتر، توزیع بارسازمان‌هایی با داده‌های حساس
ابر چندگانهMulti-Cloudاستفاده هم‌زمان از چند ارائه‌دهنده‌ی ابری.کاهش وابستگی به یک سرویس‌دهندهپروژه‌های گسترده‌ی جهانی

 

 

مزایای استفاده از رایانش ابری

  • کاهش هزینه‌ها: حذف نیاز به خرید سرور و تجهیزات سخت‌افزاری

  • مقیاس‌پذیری سریع: امکان افزایش یا کاهش منابع در چند ثانیه

  • دسترسی جهانی: دسترسی به داده‌ها و برنامه‌ها از هر نقطه دنیا

  • بکاپ و بازیابی آسان: قابلیت بازیابی اطلاعات در مواقع خرابی سیستم

  • امنیت داده‌ها: ارائه‌ی سیستم‌های رمزنگاری و کنترل دسترسی پیشرفته

کاربرد رایانش ابری در دنیای واقعی

فناوری Cloud تقریباً در تمام صنایع به‌کار گرفته می‌شود، از جمله:

  • میزبانی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها

  • اجرای نرم‌افزارهای سازمانی (ERP, CRM)

  • ذخیره‌سازی ابری (مانند Google Drive و Dropbox)

  • پردازش داده‌های حجیم (Big Data)

  • زیرساخت سرورهای مجازی و هوش مصنوعی (AI Infrastructure)

چالش‌های رایانش ابری

با وجود مزایا، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد:

  • امنیت و حفظ حریم خصوصی داده‌ها

  • وابستگی به ارائه‌دهنده‌ی سرویس

  • هزینه‌های پنهان در استفاده‌ی بلندمدت

  • نیاز به اتصال پایدار اینترنت

آینده‌ی رایانش ابری

روند آینده به‌سمت ابرهای هوشمند (Intelligent Cloud) و محاسبات لبه (Edge Computing) در حرکت است.
در این مدل‌ها، پردازش بخشی از داده‌ها در نزدیکی کاربر انجام می‌شود تا سرعت و امنیت افزایش یابد. همچنین، ترکیب فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی (AI) و رایانش ابری، نسل جدیدی از سرویس‌های دیجیتال را شکل خواهد داد.

نتیجه‌گیری

رایانش ابری (Cloud Computing) بستری انعطاف‌پذیر، مقرون‌به‌صرفه و ایمن برای اجرای خدمات دیجیتال است. سازمان‌ها با استفاده از Cloud می‌توانند زیرساخت خود را مدرن‌سازی کنند، هزینه‌ها را کاهش دهند و سرعت توسعه‌ی فناوری‌های جدید را افزایش دهند.

 

منابع:

  1. Amazon Web Services (AWS) Documentation – Cloud Computing Concepts and Architecture

  2. Microsoft Azure Learn – Introduction to Cloud Computing

  3. Google Cloud Platform (GCP) Docs – Cloud Infrastructure Overview

  4. IBM Cloud Learn Hub – Cloud Deployment Models and Benefits

  5. VMware Technical Whitepapers – Virtualization and Cloud Infrastructure

  6. NIST Special Publication 800-145 – The NIST Definition of Cloud Computing

  7. Intel Cloud Technology Briefs (2024) – Performance Optimization in Cloud Environments

 

 


نویسنده: الهام حبیبی


 

۴
از ۵
۳ مشارکت کننده

پرکاربردترین نوشته‌ها

شرکت دالمن افزار پارسه مرجع خرید سرور hp و تجهیزات سرور اچ پی میباشد.

سبد خرید