شبکههای کامپیوتری (Computer Networks)، مجموعه‌ای از سیستم‌های کامپیوتری، سخت افزار و نرم‌افزار‌ها و تجهیزات ارتباطی است. به طور کل شبکههای کامپیوتری از دو قسمت پسیو و اکتیو تشکیل می‌شوند.
بعضی از تجهیزات پسیو آن عبارتند از: انواع کابل، کانکتور، سوکت شبکه، رک و…
و برخی از تجهیزات اکتیو نیز عبارتند از : سوئیچ، هاب، روتر، فایروال و… یکی از برندهای مطرح در زمینه تجهیزات شبکه، کمپانی سیسکو (cisco) می باشد.
شبکههای کامپیوتری بدون در نظر گرفتن فاصله فیزیکی می‌توانند ازدو کامپیوتر و یا چندین کامپیوتر تشکیل شوند. شبکه‌ها به دلایل مختلفی راه اندازی می‌شوند. با استفاده از شبکه، کاربران می‌توانند به منابع و اطلاعات دسترسی داشته باشند و حتی تماس صوتی و تصویری با یکدیگر برقرار کنند. در شبکه می‌توان سطح دسترسی تعریف کرد که براساس آن کاربران بتوانند از پرونده‌ها، فایل‌ها، سخت افزارها، ونرم افزارها و غیره در شبکه استفاده کنند.
در ادامه اصطلاحات و عبارات معمول دنیای network را بررسی می‌کنیم.
اصطلاحات متداول در شبکههای کامپیوتری:
کلاینت چیست؟
کلاینت، به کامپیوتری گفته می‌شود که یک درخواست و تقاضایی دارد و این درخواست در سرور، پردازش می‌شود. به عنوان مثال زمانی که شما با کامپیوتر خود به شبکه‌ای متصل می‌شوید و از آن استفاده می‌کنید، کامپیوتر شما نوعی کلاینت است.
سرور چیست؟
سرور، به کامپیوتر همیشه روشنی گفته می‌شود که دارای سخت افزار و نرم افزاری با توان بالاست و به عنوان سیستم مرکزی، سرویس و خدماتی را به کلاینت‌ها می‌دهد.
هاست چیست؟
به هر سیستمی که به شبکه متصل بوده و خدماتی ارائه دهد و یا از خدمات و سرویس‌های ارائه شده در شبکه استفاده کند هاست می‌گویند. با توجه به این تعریف کلاینت و سرور هر دو، هاست به حساب می‌آیند.
شبکههای کامپیوتری ممکن است با معیارهای زیادی طبقه‌بندی شوند: از لحاظ مقیاس جغرافیایی ،کارکرد، پهنای باند، پروتکل‌های ارتباطی برای سازماندهی ترافیک شبکه ، توپولوژی، مکانیسم کنترل ترافیک، و هدف سازمانی.
انواع شبکه های کامپیوتری از نظر وسعت جغرافیایی را می توان به این صورت دسته بندی کرد:
شبکه شخصی، شبکه محلی، شبکه شهری، شبکه گسترده، شبکه محلی بیسیم
انواع شبکه از لحاظ گستردگی
انواع شبکه از لحاظ گستردگی عبارتند از:
شبکه PAN یا شبکه شخصی چیست؟
PAN برگرفته از عبارت Personal Area Network است و کوچکترین نوع شبکه از نظر وسعت جغرافیایی به حساب می‌آید. شبکه های شخصی از تعداد محدودی از کامپیوتر‌ها و لوازم دیجیتال تشکیل شده که با فاصله کمی (حداکثر چند متر) از هم قرار گرفته‌اند و به صورت با‌سیم یا بیسیم با یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند.
به عنوان مثال هنگامی که با تلفن همراه خود از طریق بلوتوث به کامپیوتر وصل می‌شوید یک شبکه‌ی شخصی یا PAN ایجاد کرده‌اید.
LAN یا شبکه محلی چیست؟
LAN مخفف عبارت Local Area Network بوده و شبکه محلی نامیده می‌شود. در یک شبکه محلی مجموعه‌ای از دستگاه‌ها در یک مکان مانند یک ساختمان، اداره یا خانه به هم متصل می‌شوند. اندازه این شبکه محلی می‌تواند کوچک مثلا شبکه خانگی با یک کاربر و یا بزرگ مانند شبکه سازمانی با چندین کاربر و دستگاه باشد. تکنولوژی استفاده شده در این نوع شبکه از لحاظ گستردگی، اترنت است. نکته مهم در شبکه LAN این است که وسعت جغرافیایی آن محدود است.
شبکه MAN یا شبکه شهری چیست؟
MAN برگرفته از عبارت Metropolitan Area Network بوده و محدوده آن می‌تواند به اندازه یک شهر یا مساحتی بزرگ در یک شهر باشد. اتصال شعبه‌های یک شرکت به شعبه‌های دیگر در محدوده شهری و شبکه تلویزیون کابلی را می‌توان به عنوان نمونه‌ای از شبکه شهری نام برد. شبکه MAN یکی از انواع شبکه های کامپیوتری از نظر وسعت جغرافیایی است که بیشتر کاربرد دارد.
WAN یا شبکه گسترده چیست؟
WAN مخفف عبارت Wide Area Network بوده که از اتصال چند شبکه LAN به وجود می‌آید. در حقیقت شبکه‌ای از شبکه ها است. این شبکه ها معمولا بین شهرها، کشورها و یا حتی قاره‌ها به کار برده می‌شود. برای اتصالات داخلی شبکههای WAN (گسترده) باید از ISPها (ارائه دهنده خدمات اینترنت) و زیرساخت‌های مخابراتی بهره برد. تکنولوژی‌های ISDN ،MPLS ،ATM در این نوع از شبکه ها کاربرد دارد. نمونه‌هایی از شبکه های WAN عبارتند از اینترنت و سرویس‌های 4G و 3G و غیره. شبکه WAN یکی از انواع شبکه های کامپیوتری از نظر وسعت جغرافیایی است که برای اتصال به آن باید از تجهیزات مخصوصی مانند مودم فیبرنوری یا مودم ADSL استفاده کرد.
شبکه محلی بیسیم چیست؟
WLAN (Wireless Local Area Network) به شبکه های محلی بیسیم گفته می‌شود. در حقیقت این نوع شبکه ها، LAN مبتنی بر فناوری شبکه بیسیم (Wi-Fi) است. در این نوع شبکه از نظر وسعت جغرافیایی به جای استفاده از کابل کشی ارتباطات بیسیم بکار برده می شود. در شبکه محلی بیسیم بیشتر از تکنولوژی مادون قرمز (IR) و یا لینک های رادیویی (RF) استفاده می شود. شبکه های بیسیم محلی اغلب در محدوده های کوچکتری مانند دانشگاه و مدرسه و غیره کاربرد دارد.
در مقالات بعدی بیشتر با جزییات شبکههای کامپیوتری و تجهیزات آن آشنا می‌شویم.
بیشتر بخوانید: انواع شبکههای کامپیوتری بر اساس موقعیت جغرافیایی
نویسنده: محبوبه سردشتیان
)
