احتمالاً در برخی از مواقع شنیدهاید که شخصی به شما میگوید دادههای شما هرگز از بین نرفته و همیشه میتوانند بازیابی شوند و انصافاً این ادعاها را برخی اوقات منابع معتبری مطرح کردهاند اما آیا این ادعا درست است؟
بازیابی اطلاعات (Data Recovery) چیست؟
بازیابی اطلاعات اصطلاحی است برای توصیف تعداد زیادی از روشهای غیر متعارف دسترسی به دادههایی که به دلیل عملکرد نادرست سختافزار/نرمافزار، خطای کاربر و یا از طریق روشهای معمول از بین رفته یا غیرقابل دسترسی شدهاند. در حالی که بسیاری از روشها در این زمینه موفق هستند، اما همه تکنیکها یک سری خطرات برای دادهها دارند. هیچ روش 100٪ اثبات شدهای برای بازیابی دادهها وجود ندارد که در همه موارد کارساز باشد و در برخی موارد بازیابی دادهها غیر ممکن است مانند هارد دیسکها با آسیب شدید رسانه، خرابی ناحیهای از سرویس یا دادههایی که بیش از حد نوشته شدهاند.
در مورد هارد دیسکهای معمولی، روند بازیابی اطلاعات معمولاً شامل ترمیم درایو اصلی به حالت نیمه کاره است که میتوان دادهها را با استفاده از تجهیزات تخصصی استخراج کرد. برخلاف تصور عمومی فعلا هیچ فناوری قادر به خواندن هارد دیسک مستقل از سختافزار اصلی نیست. دلیل اصلی این واقعیت آن است که هیچ دو هارد دیسکی دقیقاً یکسان نیستند. از آنجا که هارد دیسکها در سطح میکروسکوپی کار میکنند، برای جبران نقص احتیاج به کالیبره کردن دقیق و تولید دادههای انطباقی دارند. این دادههای کالیبره شده در داخل هارد دیسک ذخیره میشوند که برای ترجمه دادههای موجود در آن لازم است.
پس از اتمام فرآیند استخراج دادههای سطح سختافزار، بازیابی منطقی آغاز میشود. این فرایند، استخراج پروندهها و پوشهها از دادههای بازیابی شده است. در حالی که در برخی موارد میتوان یک clone قابل بوت از دادهها را ساخت، اما ممکن است ناحیهی آسیب دیده از رسانه (bad sectors) آسیب زیادی دیده باشد تا از بوت شدن سیستم جلوگیری کند. بنابراین در اکثر موارد برخی از پروندهها/پوشهها از بین میروند، اگر چنین مواردی در درایو موجود بود نصب مجدد سیستمعامل و برنامهها ضروری است.